|
| Obszar | Rumunia, Mołdawia, Bułgaria, Kanada, USA, Rosja, Serbia, Ukraina, Węgry, Izrael i inne |
| Liczba mówiących | 24 miliony |
| Klasyfikacja genetyczna | Języki indoeuropejskie
Języki italskie
Języki romańskie
Języki wschodnioromańskie
Język rumuński |
| Pismo/alfabet | łacińskie |
| Status oficjalny |
| język urzędowy | Rumunia, Mołdawia, Wojwodina (Serbia), jeden z urzędowych w Unii Europejskiej |
| Regulowany przez | Akademia Rumuńska |
| Kody języka |
| ISO 639-1 | ro |
| ISO 639-2 | rum/ron |
| ISO 639-3 | ron |
| SIL | RUM |
| W Wikipedii |
Zobacz też: język, języki świata
|
|
|
Język rumuński (dakorumuński, limba română, limba dacoromână, arch. limba rumână) – język z grupy romańskiej (podgrupa wschodnioromańska) języków indoeuropejskich, którym posługuje się około 24 mln osób, z czego około 17,25 mln w Rumunii, około 2,7 mln w Mołdawii (zob. też język mołdawski), Hiszpanii (ok. 2 mln), we Włoszech (ok. 800 tys.), około 200 tysięcy w Izraelu, około 100 tysięcy w Serbii i około 400 tysięcy na Ukrainie; mniejsze skupiska użytkowników w innych krajach (Australia, Azerbejdżan, Kanada, Węgry, Kazachstan, Rosja i USA).
Język rumuński jest językiem urzędowym w Rumunii i Mołdawii, a także w Wojwodinie (Serbia) na poziomie lokalnym.
Do jego zapisu stosuje się od 1860 roku alfabet łaciński. Wcześniej (od XVI wieku) stosowano w tym celu cyrylicę (w Mołdawii cyrylica obowiązywała też od momentu przyłączenia jej do ZSRR do 1989 roku).
W języku rumuńskim możemy odnaleźć wiele słów występujących w różnych językach słowiańskich, takich jak: da (tak), ceas (godzina, od słowa czas), război (wojna, od słowa rozbój), nevastă (żona, od słowa niewiasta), duh (duch) itd. Wyrazy takie stanowią obecnie 14% zasobu słów rumuńskiego języka standardowego, choć w XIX wieku było ich ponad 50%.
Od XIX wieku rumuński był poddawany procesowi reromanizacji, polegającemu na rugowaniu z języka słów pochodzenia nieromańskiego i wprowadzaniu na ich miejsce wyrazów zaczerpniętych z innych języków romańskich, przede wszystkim francuskiego i włoskiego.
Przez niektórych badaczy za dialekty tego języka uważane są języki: istrorumuński, arumuński i meglenorumuński.
Dialektami języka rumuńskiego z grupy Româna moldovenească są Româna moldovenească vestică (używany w Rumunii) oraz Româna moldovenească estică (używany w Mołdawii).
Nowoczesną literaturę rozwinął w języku rumuńskim Mihai Eminescu.
W Polsce filologię rumuńską można studiować na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W Warszawie i Wrocławiu prowadzony jest jedynie lektorat, dostępny dla wszystkich studentów. W 2017 roku w Polsce było aktywnych 35 tłumaczy przysięgłych języka rumuńskiego[1].
