Τζίμι Κάρτερ

Τζέιμς Κάρτερ
39ος Πρόεδρος των ΗΠΑ
Περίοδος 20 Ιανουαρίου 1977 – 20 Ιανουαρίου 1981
Αντιπρόεδρος	Ουώλτερ Φ. Μονταίηλ
Προκάτοχος	Τζέραλντ Φορντ
Διάδοχος	Ρόναλντ Ρήγκαν
76ος Κυβερνήτης της Τζόρτζια
Περίοδος 12 Ιανουαρίου 1971 – 14 Ιανουαρίου 1975
Αναπληρωτής	Λέστερ Μάντοξ
Προκάτοχος	Λέστερ Μάντοξ
Διάδοχος	Τζωρτζ Μπάσμπι
Μέλος της Γερουσίας της Τζόρτζια από την 14η Περιφέρεια
Περίοδος 14 Ιανουαρίου 1963 – 10 Ιανουαρίου 1967
Προκάτοχος	Νέα περιφέρεια
Διάδοχος	Χιου Κάρτερ
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση	1 Οκτωβρίου 1924 (1924-10-01) (94 ετών) Πλέινς, Τζόρτζια, ΗΠΑ
Εθνικότητα	Αμερικανός
Υπηκοότητα	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Πολιτικό κόμμα	Δημοκρατικό
Σύζυγος	Ρόζαλυν Σμιθ (1946–σήμερα)
Παιδιά	Τζακ Τζέιμς Ντόννελ Έιμι
Βραβεύσεις	Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης Grand-croix de l'Ordre de la Couronne
Θρήσκευμα	Βαπτιστής[1]
Υπογραφή
δεδομένα (π • σ • )

Ο Τζέιμς Ερλ «Τζίμυ» Κάρτερ (James Earl "Jimmy" Carter Jr, 1 Οκτωβρίου 1924) είναι Αμερικανός πολιτικός, ο οποίος χρημάτισε 39ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών (1977–1981) και ήταν ο παραλήπτης του βραβείου Νόμπελ Ειρήνης το 2002, ο μόνος Πρόεδρος των ΗΠΑ που έλαβε αυτό το βραβείο αφότου άφησε το αξίωμα του. Προτού γίνει Πρόεδρος, ο Κάρτερ υπηρέτησε ως αξιωματούχος του Ναυτικού των ΗΠΑ, ήταν αγρότης, υπηρέτησε δύο θητείες ως Γερουσιαστής της Τζόρτζια και μία ως Κυβερνήτης της Τζόρτζια (1971–1975).^[2]

Ως Πρόεδρος, ο Κάρτερ δημιούργησε δύο νέα κυβερνητικού επιπέδου υπουργεία (στα αγγλικά των ΗΠΑ ονομάζoνται departments, δηλαδή τμήματα): το Υπουργείο Ενέργειας και το Υπουργείο Εκπαίδευσης. Εγκαθίδρυσε μια εθνική ενεργειακή πολιτική που περιελάμβανε την διατήρηση, τον έλεγχο των τιμών, και τις νέες τεχνολογίες. Στα εξωτερικά ζητήματα, ο Κάρτερ επεδίωξε τις Συμφωνίες του Καμπ Ντέιβιντ, τις Συνθήκες του Καναλιού του Παναμά, τον δεύτερο γύρο των Συνομιλιών Περιορισμού Στρατηγικών Όπλων (SALT II), και επέστρεψε την Ζώνη του Καναλιού του Παναμά στον Παναμά.

Σε όλη την καριέρα του, ο Κάρτερ επίμονα έδινε έμφαση στα ανθρώπινα δικαιώματα. Ανέλαβε το αξίωμα του σε περίοδο διεθνούς στασιμοπληθωρισμού, ο οποίος παρέμεινε σε όλη τη θητεία του. Το τέλος της προεδρικής του θητείας σημαδεύτηκε από την Ιρανική κρίση ομηρίας του 1979-1981, την ενεργειακή κρίση του 1979, το πυρηνικό ατύχημα του Three Mile Island, την Σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν (στο τέλος του 1979), το μποϋκοτάζ των Θερινών Ολυμπιακών Αγώνων της Μόσχας του 1980 από την πλευρά των Ηνωμένων Πολιτειών και την του 1980.

Μέχρι το 1980, η δημοτικότητα του Κάρτερ είχε διαβρωθεί. Επιβίωσε από μια προκριματική αναμέτρηση ενάντια στον Τεντ Κέννεντι για το χρίσμα του Δημοκρατικού Κόμματος στις εκλογές του 1980, αλλά έχασε στις εκλογές από τον Ρεπουμπλικανό υποψήφιο Ρόναλντ Ρέιγκαν. Στις 20 Ιανουαρίου 1981, λεπτά μετά την λήξη της θητείας του Κάρτερ, οι 52 Αμερικανοί αιχμάλωτοι στην πρεσβεία των ΗΠΑ στην Τεχεράνη ελευθερώθηκαν, τερματίζοντας την 444ήμερη κρίση ομηρίας στο Ιράν.^[3]

Αφότου άφησε το αξίωμα του, ο Κάρτερ και η σύζυγος του Ρόζαλυν ίδρυσαν το Carter Center το 1982,^[4] μία μη κυβερνητική, μη κερδοσκοπική οργάνωση που λειτουργεί για την προαγωγή των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Έχει ταξιδέψει εκτεταμένα για να διεξάγει ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, να είναι παρατηρητής εκλογών, και να προάγει την πρόληψη ασθενειών και την εκρίζωση τους στις αναπτυσσόμενες χώρες. Ο Κάρτερ είναι πρόσωπο κλειδί στην επιχείρηση Habitat for Humanity,^[5] και επίσης παραμένει ιδιαίτερα ενεργός στην Παλαιστιανική Διένεξη. Τον Μάρτιο 2012, δύο μήνες πριν ο πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα ανακοινώσει ότι είναι υπέρ του γάμου των ομοφυλοφίλων, ο Κάρτερ δήλωσε πως είναι υπέρ του να επιτρέπεται να παντρεύονται τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια.